زندگینامه سردار شهید حمیدرضا شریف الحسینی
ﺣﻤﻴﺪرﺿﺎ ﺷﺮﻳﻒاﻟﺤﺴﻴﻨﻰ در دوازده دى ﻣﺎه ﺳﺎل 1335 در ﻣﺸﻬﺪ ﻣﺘﻮﻟّﺪ ﺷـﺪ. دوران اﺑﺘـﺪاﻳﻰ را
دردﺑﺴﺘﺎنﻫﺎى ﺷﻴﺦاﻟﺮّﺋﻴﺲ، ﻧﻬﻢ آﺑﺎن و ﺧﻄّﺎط ﮔﺬراﻧﺪ.
در ﺳﻪ ﻣﺎه ﺗﻌﻄﻴﻠﻰ ﺑﻪ ﻛﺎر ﻣﺸﻐﻮل ﻣﻰﺷﺪ، ﭼﻮن دوﺳﺖ ﻧﺪاﺷﺖﺑﻰﻛﺎر ﺑﻤﺎﻧﺪ.
دوران دﺑﻴﺮﺳﺘﺎن را در ﻣﺪرﺳﻪى اﺑﻦ ﻳﻤﻴﻦ، ﺣﻜﻤﺖ، ﺑﻪ ﭘﺎﻳﺎن ﺑﺮد.ﻫﻤﮕﺎم ﺑﺎ ﺗﺤﺼﻴﻞ ﻛﺎر در داروﺧﺎﻧﻪ
ﺑﻪ ﻛﺎر ﻣﺸﻐﻮل ﺷﺪ.
در ﻫﻤﺎن دوران ﺑﻪ ﻣﻮﺳﺴﻪى ﻣﺤﺒﺎن اﻟﺮّﺿﺎ(ع) ﻣﻰرﻓﺖ و ﺑﻪ ﺑﭽﻪﻫﺎى ﺑﻰ ﺳﺮﭘﺮﺳﺖ و آﻧﺎﻧﻰﻛـﻪ از ﻧﻈـﺮ
اﻗﺘﺼﺎدى در وﺿﻌﻴﺖ ﺧﻮﺑﻰ ﻧﺒﻮدﻧﺪ، در درسﻫﺎ ﻛﻤﻚ ﻣﻰﻧﻤﻮد. ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﺑﻪ ﻣﺆﺳﺴﻪ اﻧﺼﺎراﻟﺤﺠﺔ(ﻋـﺞ)
ﻣﻰرﻓﺖ و ﺑﺮاى ﺧﺎﻧﻮادهﻫﺎى ﺑﻰ ﺳﺮﭘﺮﺳﺖ آذوﻗﻪ ﻣﻰﺑﺮد. ﺑﻪ ﺟﺬاﻣﻰﻫﺎ ﻗﺮآن ﻳﺎد ﻣﻰداد و ﺑﺮاى اﻳﻦ اﻓﺮاد
ﻫﺪﻳﻪ ﻣﻰﺑﺮد.
او ﭘﻴﺮو راﺳﺘﻴﻦ ﺣﻀﺮت ﻋﻠﻰ(ع) ﺑﻮد. در ﻧﻴﻤﻪﻫﺎى ﺷﺐ از ﻇﻠﻤﺖ و ﺳﻜﻮت ﺷـﺐ اﺳـﺘﻔﺎده ﻣـﻰﻛـﺮد و
زﻣﺎﻧﻰ ﻛﻪ اﻓﺮاد ﺑﻰﺳﺮﭘﺮﺳﺖ در اﺛﺮ ﻛﺎرﻫﺎى ﺳﺨﺖ روزاﻧﻪ در ﺣﺎل اﺳﺘﺮاﺣﺖ ﺑﻮدﻧﺪ، ﻣﻮاد ﻏﺬاﻳﻰ، ﻟﺒﺎس و
ﮔﺎﻫﻰ وﺳﺎﻳﻠﻰ را ﻛﻪﺧﻮد واﻗﻌﺎً ﺑﻪ آنﻫﺎ اﺣﺘﻴﺎج داﺷﺖ، ﺑﺮاى آن ﺧﺎﻧﻮادهﻫﺎى آﺑﺮوﻣﻨﺪ ﻣﻰﺑﺮد.
در ﺑﺮﮔﺰارى ﺟﺸﻦﻫﺎ و ﻋﺮوﺳﻰﻫـﺎ و ﻳـﺎ ﺗﻬﻴـﻪى ﻟـﻮازم ﻣـﻮرد اﺣﺘﻴـﺎج زﻧـﺪﮔﻰﻫـﺎى ﺟﺪﻳـﺪ، ﻣﻮﺳـﺴﻪ
اﻧﺼﺎراﻟﺤﺠﺔ(ﻋﺞ) را ﻳﺎرى ﻣﻰﻧﻤﻮد.
ﻣﺴﺌﻮل ﻳﻜﻰ از ﻣﺆﺳﺴﺎت ﺧﻴﺮﻳﻪ در ﻣﻮرد او ﻣﻰﮔﻮﻳﺪ: ﻫﺮ ﮔﺎه او ﺑﻪ ﻣﺆﺳﺴﻪﻣﻰآﻣﺪ، ﻫﺮ ﻛـﺎرى را ﻛـﻪ
ﻣﺎﻧﺪه ﺑﻮد ﺑﻪ او واﮔﺬار ﻣﻰﻛﺮدم. ﭼﻮن او ﺟﻮان ﺧﻴﺮى ﺑﻮد. اﻣﺎ ﺑﺎ ﺗﻤـﺎم ﮔﺮﻓﺘـﺎرىﻫـﺎﻳﺶ، ﺑـﺎ ﺻـﻤﻴﻤﻴﺖ
زﻳﺎدى آن ﭼﻪ را ﻛﻪﺑﻪ او ﻣﺤﻮل ﻣﻰﺷﺪ، ﺑﻪ ﻧﺤﻮ اﺣﺴﻦ اﻧﺠﺎم ﻣﻰداد. او ﺣﺘّﻰ ﻳﻚﺑﺎر ﻫﻢ ﺧﻮد را ﻣﻌﺮّﻓﻰ
ﻧﻜﺮد.
در ﺳﺎل 1354 ﻣﻮﻓﻖ ﺑﻪ اﺧﺬ دﻳﭙﻠﻢ ﺷﺪ. در ﻛﻨﻜﻮر ﺳﺮاﺳﺮى و اﻋﺰام داﻧﺸﺠﻮ ﺑﻪ ﺧﺎرج ﻗﺒﻮل ﺷﺪ، وﻟـﻰ
ﺗﺤﺼﻴﻞ در داﻧﺸﮕﺎه ﻓﻨّﻰ - ﻣﻬﻨﺪﺳـﻰ ﻣـﺸﻬﺪ را ﺑـﻪ اﻋـﺰام ﺑـﻪ ﺧـﺎرج ﺗـﺮﺟﻴﺢ داد و در رﺷـﺘﻪى راه و
ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن ﻣﺸﻐﻮل ﺑﻪ ﺗﺤﺼﻴﻞﺷﺪ.
ﭘﺲ از ﺳﻪ ﺳﺎل ﺗﺤﺼﻴﻞ، در ﺳﺎل 1357 ﺑﺎ ﺗﻌﺪادى از دوﺳﺘﺎﻧﺶ از ﻃﺮف داﻧﺸﻜﺪه ﺑـﻪ اروﻣﻴـﻪ اﻋـﺰام
ﺷﺪ و در اداره ى ﻣﻬﺎﺑﺎد ﻣﺄﻣﻮر ﮔﺮدﻳﺪ. ﭘﺲ از دو ﻣﺎه او را ﺑﻪ ﻣﺮﻧﺪ ﻓﺮﺳﺘﺎدﻧﺪ. آن ﭼﻪ در آن زﻣـﺎن راﻳـﺞ
ﺑﻮد، ﺑﻰ ﺑﻨﺪوﺑﺎرى ﺑﻮد ﻛﻪ او ﺑﺎ اﺳﺘﻮارى اﻳﻤﺎن ﺑﺮ ﻣﺸﻜﻼت ﻓﺎﻳﻖ ﻣﻰآﻣﺪ.
ﺣﺘّﻰ ﻧﻤﺎز ﺷﺐ او ﺗﺮك ﻧﺸﺪ. در ﻣﻴﺎن ﮔﺮوﻫﻰ از ﻣﻬﻨﺪﺳﺎن ﺧﻮدﻓﺮوﺧﺘﻪى اﻳﺮاﻧﻰ و ﺧﺎرﺟﻰ ﺗﻨﻬﺎ ﺑﻮد. او
را ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ اﻳﻦ ﻛﻪ در ﺑﻴﺎﺑﺎن روزه ﻣﻰﮔﺮﻓﺖ، ﻣﺴﺨﺮه ﻣﻰﻧﻤﻮدﻧﺪ و ﺑـﺮاى آزار دادﻧـﺶ او را ﺑـﻪ ﻣﺠﻠـﺲ
ﻗﻤﺎر و ﻋﻴﺎﺷﻰ دﻋﻮت ﻣﻰﻛﺮدﻧﺪ.
ﻫﻨﮕﺎﻣﻰ ﻛﻪ ﻋﺼﺒﺎﻧﻰ ﻣﻰﺷﺪ، ﻗﺮآن ﻣﻰﺧﻮاﻧﺪ و ﺑﺎ ﺧﻮاﻧﺪن ﻗﺮآن آراﻣﺶ ﭘﻴﺪا ﻣﻰﻛﺮد. در ﺑﻴـﺸﺘﺮ ﻛﺎرﻫـﺎ
اﺳﺘﺨﺎره ﻣﻰﻧﻤﻮد.
ﺑﻪ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻛﺘﺎب ﺑﺴﻴﺎر ﻋﻼﻗﻪ داﺷﺖ و ﻛﺘﺎب زﻳﺎد ﻣﻰﺧﻮاﻧﺪ.
از ﺟﻤﻠﻪ: ﻛﺘﺎبﻫﺎى اﺳﺘﺎد ﻣﻄﻬﺮى، ﻛﺘﺎبﻫﺎى اﺧﻼﻗﻰ، اﺳﻼﻣﻰ و ﻛﺘﺎبﻫﺎى دﻛﺘﺮ ﺷﺮﻳﻌﺘﻰ، ﻫﻤﭽﻨـﻴﻦ
ﻛﺘﺎبﻫﺎى ﻣﺬﻫﺒﻰ و رواﻧﺸﻨﺎﺳﻰ را ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻣﻰﻧﻤﻮد.
در اوﻗﺎت ﺑﻴﻜﺎرى ﺑﻪﻧﻮارﻫﺎﻳﻰ ﻛﻪ ﻣﺨﺼﻮص ﺧﻮدش ﺑﻮد، ﮔﻮش ﻓـﺮا ﻣـﻰداد؛ ﻣﺎﻧﻨـﺪ ﺳـﺨﻨﺮاﻧﻰ ﻛـﻪ در
داﻧﺸﮕﺎه ﭘﺮ ﻛﺮده ﺑﻮد. ﺳﺨﻨﺮاﻧﻰ دﻛﺘﺮ ﺷﺮﻳﻌﺘﻰ در ﺳﻮرﻳﻪ، ﺳﺨﻨﺮاﻧﻰ اﻣﺎم، ﺑﻨﻰﺻﺪر، ﺳﺨﻨﺮاﻧﻰ ﻣﺪﻧﻰ در
ﻣﻮرد ﻣﺸﻜﻼت آﺑﺎدان و ﻧﻮارى ﻛﻪ ادارهى ﻣﺴﻜﻦ ﺑﻪ او داده ﺑﻮد.
ﺗﻤﺎم ﻛﺎرﻫﺎى روزﻣﺮّه را ﻃﺒﻖ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ رﻳﺰى اﻧﺠﺎم ﻣﻰداد. در ﻓﻌﺎﻟﻴﺖﻫﺎى اﺟﺘﻤﺎﻋﻰ ﺷﺮﻛﺖ ﻣـﻰﻛـﺮد. از
ﻧﻈﺮ اﺧﻼﻗﻰ در ﺣﺪ ﺗﻌﺎدل ﺑﻮد.
آرزو و ﺧﻮاﺳﺘﻪاش ﺑﺎﻻﺑﺮدن آﮔﺎﻫﻰ ﻣﺮدم ﺑﻮد. از ﻧﺎآﮔﺎﻫﻰ ﻣﺮدم ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ اوﺿﺎع ﺟﺎﻣﻌﻪ رﻧﺞ ﻣﻰﺑﺮد.
در دوران ﻗﺒﻞ از اﻧﻘﻼب، ﻫﻤﻜﺎرى ﺑﺴﻴﺎر ﮔﺴﺘﺮدهاى ﺑﺎ اﻧﺠﻤﻦ اﺳﻼﻣﻰ داﻧﺸﻜﺪه ﻣﻬﻨﺪﺳﻰ داﺷﺖ.
ﻣﻨﺴﺠﻢ ﻛﺮدن داﻧﺸﺠﻮﻳﺎن، ﮔﻮش ﻛﺮدن ﺑﻪ ﻧﻮارﻫﺎى اﻣﺎم، ﻧﻮﺷﺘﻦ ﺷـﻌﺎر در ﻧﻴﻤـﻪ ﺷـﺐ ﺑـﺮ روى در و
دﻳﻮار ﺧﻴﺎﺑﺎنﻫﺎ، ﺷﺮﻛﺖ در راﻫﭙﻴﻤﺎﻳﻰﻫﺎ، ﮔﻔﺘﻦ ﺗﻜﺒﻴﺮﻫﺎى ﺷﺒﺎﻧﻪ و ﺧﺮﻳﺪ ﺑﺴﻴﺎرى از ﻛﺘـﺐ ﻣﻤﻨﻮﻋـﻪ از
ﺟﻤﻠﻪ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖﻫﺎى او ﺑﻮد. ﺗﻠﻔﻨﺶ ﻛﻨﺘﺮل ﻣﻰﺷﺪ.
در ﻧﻤﺎز ﺟﻤﺎﻋﺖ، ﺗﺤﺼﻦّﻫﺎ و راﻫﭙﻴﻤﺎﻳﻰﻫﺎى داﻧﺸﮕﺎه ﺷﺮﻛﺖ ﻣﻰﻛـﺮد. ارﺗﺒـﺎط ﻧﺰدﻳﻜـﻰ ﺑـﺎ روﺣـﺎﻧﻴﻮن
ﺷﻬﺮ، از ﺟﻤﻠﻪ آﻗﺎى ﺧﺎﻣﻨﻪاى، ﺷﻬﻴﺪ ﻫﺎﺷﻤﻰ ﻧﮋاد و آﻗﺎى ﻃﺒﺴﻰ داﺷﺖ.
در زﻣﺎن ﺷﻬﺎدت ﺳﻴﺪ ﻣﺼﻄﻔﻰ ﺧﻤﻴﻨﻰ، در ﻣﺮاﺳﻤﻰ ﻛﻪ ﺑـﺮاى ﺑﺰرﮔﺪاﺷـﺖ ﻳـﺎد اﻳـﺸﺎن ﺑﺮﮔـﺰار ﺷـﺪ،
ﺷﺮﻛﺖ ﻛﺮد.
اﻋﻼﻣﻴﻪ ﭘﺨﺶ ﻣﻰﻛﺮد. ﻣﺸﻮق ﻣﺮدم ﺑﻮد. ﻣﺮدم را ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ اﻧﻘﻼب آﮔﺎه ﻣﻰﻛﺮد. ﺧﺎﻧﻮادهاش را ﺑﺎ ﺧـﻮد
ﺑﻪ ﺟﻠﺴﺎت و ﺳﺨﻨﺮاﻧﻰﻫﺎﻣﻰﺑﺮد.
در ﺳﺎلﻫﺎى 1356 و 1357- ﻛﻪ ارﺗﺒﺎط ﻧﺰدﻳﻜﻰ ﺑﻴﻦ روﺣﺎﻧﻴﻮن و داﻧﺸﺠﻮﻳﺎن ﺑﻪ وﺟﻮد آﻣﺪه ﺑﻮد - او
از ﺟﻤﻠﻪ ﻛﺴﺎﻧﻰ ﺑﻪ ﺷﻤﺎر ﻣﻰآﻣﺪ ﻛﻪ ﻣﻘﺪﻣﻪ رﺳﻤﻰ ﺷﺪن و ﻧﻬﺎدﻳﻨﻪﺷﺪن ارﺗﺒﺎط ﺣﻮزه و داﻧﺸﮕﺎه را در
اﻧﺠﻤﻦ اﺳﻼﻣﻰ داﻧﺸﮕﺎه ﺑﻨﻴﺎن ﮔﺬاﺷﺖ.
ﺑﺎ ﭘﻴﺮوزى اﻧﻘﻼب اﺳﻼﻣﻰ و ﺷﺮوع اﻧﻘﻼب ﻓﺮﻫﻨﮕﻰ، ﺑﺎ ﻗﺒﻮل ﻣﺴﺌﻮﻟﻴﺖ در ﮔﺮوه ﭘﺎﻛﺴﺎزى و ﺑﺎ ﻣﻄﺎﻟﻌـﻪ
ﺑﺮ روى اﺷﺨﺎص ﻣﻮرد ﻧﻈﺮ، ﺗﻼﺷﻰ دﻳﮕﺮ را آﻏﺎز ﻧﻤﻮد.
در اواﺧﺮ ﺳﺎل 1359 ﻛﺎر اﻳﺸﺎن در ﺟﻬﺎد داﻧﺸﮕﺎﻫﻰ آﻏﺎز ﺷﺪ و ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ ﺗﻌﻬﺪ و اﺧﻼﺻﻰ ﻛﻪ داﺷـﺖ،
ﻓﻌﺎﻟﻴﺖﺧﻮد را ﺑﺮاى ﺟﺎﻧﺸﻴﻦ ﻛﺮدن ﻧﻈﺎم ارزﺷﻰ اﺳﻼم، ﺑﻪ ﺟﺎى ﻧﻈﺎم ﺷﺎﻫﻨﺸﺎﻫﻰ آﻏﺎز ﻛﺮد.
زﻣﺎﻧﻰ ﻛﻪ ﻫﻴﭻ ﻛﺲ درﺑﺎرهى ﻧﻘﺶ روﺣﺎﻧﻴﻮن در داﻧﺸﮕﺎهﻫﺎ ﻧﻤﻰاﻧﺪﻳﺸﻴﺪ، اﻳﻦ ﺑﺰرﮔﻮار ﺑﻪ اﻳﻦ ﻣﻬﻢ ﭘـﻰ
ﺑﺮد و در ﻫﻤﻴﻦ راﺑﻄﻪ، ﻃﺮح ﺧﻮد را در ﺟﻠﺴﺎﺗﻰ - ﻛﻪ ﺑﺎ ﺣﻀﻮر ﻫﻴﺄتﻫـﺎى ﺗﻬﺮاﻧـﻰ ﺑﺮﮔـﺰار ﻣـﻰﺷـﺪ -
ﭘﻴﺸﻨﻬﺎد داد ﺗﺎ ﺑﻪﻣﺮﺣﻠﻪى اﺟﺮا درآﻳﺪ. از روﺣﺎﻧﻴﻮن ﺑﺮاى ﺗﺪرﻳﺲ در داﻧﺸﮕﺎهﻫﺎ دﻋﻮت ﺷﺪ و اﻳﻦ ﺑﺎﻋﺚ
وﺣﺪت روﺣﺎﻧﻰ و داﻧﺸﺠﻮﮔﺸﺖ.
داﻧﺸﺠﻮﻳﺎن وﻗﺘﻰ ﺗﻼش ﺻﺎدﻗﺎﻧﻪ او را دﻳﺪﻧﺪ، او را ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻧﻤﺎﻳﻨﺪهى ﺧﻮد در ﻫﺴﺘﻪ آﻣﻮزﺷﻰ اﻧﺘﺨﺎب
ﻧﻤﻮدﻧﺪ.او در راﺑﻄﻪﺑﺎ ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ، ﻃﺮحﻫﺎﻳﻰ از ﺟﻤﻠﻪ: ﭼﮕﻮﻧﮕﻰ ﺗﺤﻘﻴﻘـﺎت در ﺳـﻄﺢ ﻛـﺸﻮر، اﺳـﺘﺨﺪام و
ﺗﺮﺑﻴﺖ ﻣﺪرس، اﺳﺘﻮار ﻛﺮدن ﻓﺮﻫﻨﮓ اﺳﻼﻣﻰ، ﺗﺤﻘﻴﻖ در ﻣﻮرد اﺳﺘﻌﺪادﻫﺎى ﺧﺎص، ﻫﻤﺮاه ﺑـﺎ ﻧﻴﺎزﻫـﺎى
ﻓﻨّﻰ ﻣﻨﻄﻘﻪ ﻛﺎر ﻛﺮد ﻛﻪ ﻣﻮﻓّﻘﻴﺖ ﺑﺰرﮔﻰ در راه اﻧﻘﻼب ﻓﺮﻫﻨﮕﻰ ﺑﻮد.
ﻛﺎر او در ﺟﻬﺎد داﻧﺸﮕﺎﻫﻰﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﻛﻤﻴﺘﻪ ﻋﻤﺮان ﻣﻰﺷﺪ. ﻋﻼوه ﺑﺮ ﻛﺎر در ﻛﻤﻴﺘﻪ ﻋﻤﺮان، ﻧﻤﺎﻳﻨـﺪهى
داﻧﺸﺠﻮﻳﺎن در ﻫﺴﺘﻪى آﻣﻮزﺷﻰ ﻧﻴﺰ ﺑﻮد. و ﻛﻤﻴﺘﻪ ﻋﻤﺮان ﻳﻚ ﻫﻴﺄت ﺗﺼﻤﻴﻢﮔﻴﺮى ﺑﻪ ﻧﺎم ﻫﻴـﺄت ﻫﻔـﺖ
ﻧﻔﺮه اﻧﺘﺨﺎب ﻛﺮد ﻛﻪ او ﻳﻜﻰ از اﻋﻀﺎ اﻳﻦ ﻫﻴﺄت اﻧﺘﺨﺎب ﺷﺪ.
ﺳﭙﺲ ﻋﻀﻮ ﻫﻴﺄت ﺑﺎزرﺳﻰﺑﺎﻧﻚ ﺳﭙﻪ ﮔﺮدﻳﺪ و ﺑﻌﺪ از اﺗﻤﺎم درﺳﺶ ﺑﻪ ﻋﻨـﻮان ﻣـﺪﻳﺮ ﻛـﻞ زﻣـﻴﻦﻫـﺎى
ﺷﻬﺮى اﻧﺘﺨﺎب ﺷﺪ.
ﺣﻤﻴﺪرﺿﺎ ﺷﺮﻳﻒ اﻟﺤﺴﻴﻨﻰ، در دى ﻣﺎه 1358 ﺑﺎ ﺧﺎﻧﻢ ﺳﻮﺳﻦ ﻛﺎﺷﺎﻧﻰ ﻓﺮ ازدواج ﻧﻤﻮد. ﺣﺎﺻـﻞ ازدواج
آنﻫﺎ دو ﭘﺴﺮ ﺑﻪ ﻧﺎم ﻣﺤﻤﺪ و ﻣﻴﻼد اﺳﺖ.
در 23 ﺧﺮداد ﻣﺎه ﺳﺎل 1360 ﺑﻪ ﻫﻤﺮاه آﻗﺎﻳﺎن ﻣﻬﺮوش، ﺑﺎﻫﻨﺮ، ﺷﺮﻳﻌﺘﻤﺪارى، ﺣﺒﻴﺒـﻰ و ﺗﻨـﻰ ﭼﻨـﺪ از
ﻣﺴﺌﻮﻟﻴﻦ اﻧﻘﻼب ﻓﺮﻫﻨﮕﻰﺑﻪ ﺣﻀﻮر اﻣﺎم رﺳﻴﺪﻧﺪ.
ﻫﻤﺴﺮ ﺷﻬﻴﺪ ﻣﻰﮔﻮﻳﺪ: ﻣﺎ ﻫﺮ دو داﻧﺸﺠﻮ ﺑﻮدﻳﻢ. ﻣﻦ ﺑﺎ ﺣﺠﺎب اﺳﻼﻣﻰ ﺑـﻪ داﻧـﺸﮕﺎه دﻛﺘـﺮ ﺷـﺮﻳﻌﺘﻰ
ﻣﻰرﻓﺘﻢ. اﻳﺸﺎن ﻧﺴﺒﺖﺑﻪ ﺣﺠﺎب ﺣﺴﺎس ﺑﻮدﻧﺪ و ﻳﻜﻰ از دﻻﻳﻞ اﻧﺘﺨﺎب ﻣﻦ، ﻫﻤﻴﻦ ﺣﺠﺎب ﺑﻮد. ﻣﻦ در
اﻳﺸﺎن ﻧﺠﺎﺑﺖ را دﻳﺪم ﻛﻪ از ﻃﺮز ﺗﻔﻜّﺮ ﺑﺎﻻﻳﻰ ﺑﺮﺧﻮردار ﺑﻮدﻧﺪ. ﻣﺮاﺳﻢ ﻋﻘﺪ ﻛﻨﺎن ﻣـﺎ ﻣـﺼﺎدف ﺑـﺎ اوﻟـﻴﻦ
ﺳﺎل ﭘﻴﺮوزى اﻧﻘﻼب اﺳﻼﻣﻰﺑﻮد ﻛﻪ ﺗﻤﺎم ﺷﻬﺮ را آﻳﻨﻪ ﺑﻨﺪان ﻛﺮده ﺑﻮدﻧﺪ.
در ﻧﺎﻣﻪاى ﺑﻪ ﻓﺮزﻧﺪﺑﺰرﮔﺶ، ﻣﺤﻤﺪ، ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺑﻮد. ﻣﺤﻤﺪ ﭘﺴﺮم، دﻟﻢ ﻣﻰﺧﻮاﻫﺪ وارث اﺳﻤﺖ ﺑﺎﺷﻰ. ﻣﻦ
اﺳﻢ ﺗﻮ را ﺑﺪون ﻣﺴﻤﺎ ﻧﮕﺬاﺷﺘﻢ. ﻣﺤﻤﺪ، اﻳﻦ اﺳﻢ ﺧﻴﻠﻰ ارزش دارد. ﻃﻮرى ﻧﺒﺎﺷﺪ ﻛـﻪ ﺧـﺪاﻳﻰﻧﻜـﺮده،
اﺳﻢ ﺗﻮ ﺑﺮﺧﻼف ﺗﻮ ﺑﺎﺷﺪ.
در 15 ﺷﻬﺮﻳﻮر ﺳﺎل 1361 ﺑﻪ ﻃﻮر رﺳﻤﻰ ﺑﻪ اﺳﺘﺨﺪام ﺳﭙﺎه در آﻣﺪ و ﺑـﻪ ﻋﻨـﻮان ﻣـﺄﻣﻮر در ﺳـﺎزﻣﺎن
زﻣﻴﻦ ﺷﻬﺮى ﻣﺸﻐﻮل ﺑﻪﻛﺎر ﺷﺪ و ﻛﺎرﻫﺎى اﺟﺮاﻳﻰ و واﮔﺬارى زﻣﻴﻦ را آﻏﺎز ﻛﺮد.
ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻣﺴﺌﻮل ﺑﺮاى ﺑﻌﻀﻰ از ﺷﻬﺮﺳﺘﺎنﻫﺎى اﺳﺘﺎن ﺧﺮاﺳﺎن، ﺗﻨﻈﻴﻢ ﻛﺎرﻫﺎ ﺑﺎ ﻣﺴﺌﻮﻟﻴﻦ زﻣـﻴﻦ ﺷـﻬﺮى
اﺳﺘﺎنﻫﺎ، دادن ﻃﺮحﻫﺎى ﺑﺴﻴﺎر ﺟﺎﻟﺐ ﺑﺮاى ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻛﺎرى اﻳﻦ اداره، ﺟﻠﻮﮔﻴﺮى از ﻫﺮﮔﻮﻧﻪ ﭘـﺎرﺗﻰ ﺑـﺎزى
ﻳﺎ رﺷﻮهﺧﻮارى و ﺗﺸﻜﻴﻞ اﻧﺠﻤﻦ اﺳﻼﻣﻰ ﻓﻌﺎل ﮔﻮﺷﻪاى از ﺗﻼشﻫﺎى ﺑﻰ وﻗﻔﻪ و دﻟﺴﻮزاﻧﻪ او ﺑﻮد.
او ﺑﺮاى اﻳﻦ ﻛﻪ زﻣﻴﻦ را ﺑﻴﻦ آنﻫﺎﻳﻰ ﻛﻪ واﻗﻌﺎً ﻣﺴﺘﺤﻖّ ﺑﻮدﻧﺪ، ﺑﻪ ﻃﻮر ﻋﺎدﻻﻧﻪ ﺗﻘﺴﻴﻢ ﻛﻨﺪ، ﺑﻌﺪ از وﻗﺖ
ادارى روى ﭘﺮوﻧﺪهﻫﺎﺗﺤﻘﻴﻖ ﻣﻰﻛﺮد.
از دﻳﮕﺮ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖﻫﺎى او ﻣﻰﺗﻮان از ﺗﻼش اﻳﺸﺎن ﺑﺮاى ﺟﺬب ﻓﺎرغ اﻟﺘﺤﺼﻴﻼن ﺟﺪﻳﺪ ﺑﺎ وﻳﮋﮔـﻰ ﺗﻌﻬـﺪ و
ﺗﺨﺼﺺ ﺑﺮاى اﺳﻼﻣﻰ ﻛﺮدن ادارات و ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮر ﺑﻪ ﻛﺎر ﻛﺸﻴﺪن ﻣﺘﺨﺼﺼﻴﻦ در راه ﻧﻴﺎزﻫﺎى ﺟﺎﻣﻌﻪ ﻧـﺎم
ﺑﺮد.
در 29 ﻣﺮدادﻣﺎه ﺳﺎل 1360، ﻧﻘﺸﻪ ﺳﺎﺧﺘﻤﺎﻧﻰ ﻣﺴﺠﺪى را آﻏﺎز ﻣﻰﻛﻨﺪ ﻛﻪ در 13 اردﻳﺒﻬﺸﺖﻣﺎه ﺳﺎل
1362 ﺳﺎﺧﺖ ﻣﺴﺠﺪ ﺷﺮوع ﺷﺪ و ﭘﺲ از ﮔﺬﺷﺖ ﻳﻚ ﻣﺎه ﺑﻪ ﭘﺎﻳﺎن ﻣﻰرﺳﻴﺪ.
از ﺳﺎلﻫﺎ ﭘﻴﺶ ﺑﺎ ﻣﺴﺠﺪﻫﻤﻜﺎرى داﺷﺖ. ﺗﺸﻜﻴﻞ ﻳﻚ اﻧﺠﻤﻦ اﺳـﻼﻣﻰ ﻓﻌـﺎل، ﺟﻤـﻊ ﻛـﺮدن ﺟﻮاﻧـﺎن
ﻣﺆﻣﻦ، راه اﻧﺪازى ﻳﻚﻛﺘﺎﺑﺨﺎﻧﻪى ﺧﻮب، ﺗﺸﻜﻴﻞ ﺟﻠﺴﺎت ﺳﺨﻨﺮاﻧﻰ و ﺟﻠـﺴﻪ ﻗـﺮآن در ﻣـﺎه رﻣـﻀﺎن از
ﺟﻤﻠﻪ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖﻫﺎى ﻣﺬﻫﺒﻰ او ﺑﻮد.
در ﺳﻰ ﻓﺮوردﻳﻦ ﻣﺎه ﺳﺎل 1362 ﺑﻪ دﻧﺒﺎل اﺗﻤﺎم ﻣﺄﻣﻮرﻳﺖ در اداره ﺷﻬﺮى ﺑﻪﺳﭙﺎه ﭘﻴﻮﺳﺖ و ﻛﺎر ﺧﻮد
را در دﻓﺘﺮ ﻣﻬﻨﺪﺳﻰﺳﭙﺎه ﭘﺎﺳﺪاران آﻏﺎز ﻛﺮد.
در ﻣﺮدادﻣﺎه ﺳﺎل 1362 ﺑﺮاى ﺳﻜﻮﻧﺖ ﺑﻪ آﭘﺎرﺗﻤﺎنﻫﺎى ﻣﺮﺗﻔﻊ رﻓﺖ. و ﻋﻠﻰرﻏﻢ ﻛﺎر ﺑﺴﻴﺎر ﺳﻨﮕﻴﻨﻰ ﻛﻪ
داﺷﺖ، دﺳﺖ ﺑﻪ دﮔﺮﮔﻮﻧﻰ و ﺗﺤﻮﻟﻰ ﺑﺰرگ در آن ﻣﺤﻴﻂ، از ﺟﻤﻠﻪ: ﺟﻤﻊ ﻛـﺮدن اﻓـﺮادى ﻫﺮﭼﻨـﺪ ﻛـﻢ،
وﻟﻰ ﻣﺆﻣﻦ و ﺻﺎدق ﭘﺮداﺧﺖ و ﺑﺎ آﻧﺎن ﻳﻚ اﻧﺠﻤﻦ اﺳﻼﻣﻰ ﻓﻌﺎل ﺗﺸﻜﻴﻞ داد و ﺷـﺮوع ﺑـﻪ ﻓﻌﺎﻟﻴـﺖﻫـﺎى
اﺳﻼﻣﻰ - ﻣﺬﻫﺒﻰ در آن ﻣﺤﻴﻂ ﻛﺮد. اوﻟﻴﻦ ﻛﺎر اﻳﻦ اﻧﺠﻤﻦ اﺳﻼﻣﻰﺑﻪ راه اﻧـﺪاﺧﺘﻦ ﻳـﻚ ﻧﻤﺎزﺧﺎﻧـﻪ در
ﻣﺤﻞ ﺑﻮد ﻛﻪ در 17 ﻣﻬﺮﻣﺎه ﺳﺎل 1362 ﻣﻮﻓّﻖ ﺑﻪ اﻓﺘﺘﺎح آن ﺷﺪﻧﺪ.
در ﺟﻠﺴﺎت ﻫﻔﺘﮕﻰ اﻋﻀﺎى اﻧﺠﻤﻦ اﺳﻼﻣﻰ، ﻣﺘﻮﺟﻪ ﺷﺪ ﻛﻪ ﻫﻴﺄت ﻣﺪﻳﺮه، آﭘﺎرﺗﻤﺎنﻫـﺎى آن ﺟـﺎ را ﻧـﻪ
ﺗﻨﻬﺎ ﻃﺒﻖ ﻣﻮازﻳﻦ اﺳﻼﻣﻰ اداره ﻧﻤﻰﻛﻨﺪ، ﺑﻠﻜﻪ ﺑﺮاى از ﺑﻴﻦ ﺑﺮدن اﺣﻜﺎم اﺳﻼﻣﻰ ﺗﻼش ﻣـﻰﻛﻨﻨـﺪ. ﻟـﺬا
اﺳﺎﺳﻨﺎﻣﻪاى را ﺗﻨﻈﻴﻢﻣﻰﻛﻨﺪ ﻛﻪ ﻫﻴﺄت ﻣﺪﻳﺮه ﺑﺎﻳﺪ ﻣﻌﺘﻘﺪ ﺑﻪ وﻻﻳﺖ ﻓﻘﻴﻪ و ﺟﻤﻬﻮرى اﺳﻼﻣﻰ ﺑﺎﺷـﺪ و
ﺳﻮء ﭘﻴﺸﻴﻨﻪ ﻧﺪاﺷﺘﻪﺑﺎﺷﺪ.
از ﻓﻌﺎﻟﻴﺖﻫﺎى ﻫﻤﻴﺸﮕﻰ او در ﺳﺎل 1362 ﻣﻰﺗﻮان ﺑﻪ ﺷﺮﻛﺖ در ﻛﻼسﻫﺎى اﺣﻜﺎم، اﺻﻮل اﻋﺘﻘﺎدات و
اﺧﻼق و ﻛﻼس ﻏﻴﺮ ﺣﻀﻮرى ﻣﻜﺘﺐ اﻧﻘﻼب ﻧﺎم ﺑﺮد.
ﻏﻼﻣﺮﺿﺎ ﺧﻄﻴﺐ زاده - ﻫﻤﺮزم ﺷﻬﻴﺪ - ﻣﻰﮔﻮﻳﺪ: در ﻳﻜـﻰ از ﻣﺄﻣﻮرﻳـﺖﻫـﺎﺑـﻪ ﺷـﻤﺎل ﺧﺮاﺳـﺎن در
ﺧﺪﻣﺖ اﻳﺸﺎن ﺑﻮدﻳﻢ. ﺑﻌﺪ از اﻧﺠﺎم ﻛﺎر روزاﻧـﻪ، در آﺳﺎﻳـﺸﮕﺎه ﻣـﺸﻐﻮل اﺳـﺘﺮاﺣﺖ ﺑـﻮدﻳﻢ و اﺧﺒـﺎر را از
ﻃﺮﻳﻖ ﺗﻠﻮﻳﺰﻳﻮن ﭘﻰﮔﻴﺮى ﻣﻰﻛﺮدﻳﻢ. آن زﻣﺎن اﻳﺎﻣﻰ ﺑﻮد ﻛﻪ رزﻣﻨﺪﮔﺎن اﺳـﻼم در ﻳـﻚ اﻋـﺰام ﮔـﺴﺘﺮده
ﺳﺮاﺳﺮى، ﺗﺤﺖ ﻋﻨﻮان ﺳﭙﺎﻫﻴﺎن ﺣﻀﺮت ﻣﺤﻤﺪ(ص) ﻋﺎزم ﺟﺒﻬﻪﻫﺎى ﺣﻖﻋﻠﻴﻪ ﺑﺎﻃﻞ ﺑﻮدﻧﺪ. اﻳﻦ ﺷـﻬﻴﺪ
ﻋﺰﻳﺰ ﺑﺎ ﻧﮕﺎه ﺣﺴﺮتآﻣﻴﺰ و ﭼﺸﻢﻫﺎى اﺷﻚ آﻟﻮد اﻳﻦ ﺻﺤﻨﻪﻫﺎ را ﻧﮕﺎه ﻣﻰﻛﺮد. ﺑﻌﺪ ﺑـﻪ ﻣـﻦ ﮔﻔﺘﻨـﺪ: اى
ﻛﺎش ﻣﺎ ﻫﻢ ﺳﻌﺎدت اﻋﺰام ﺑﺎ اﻳﻦ ﻋﺰﻳﺰان را داﺷﺘﻴﻢ و ﺧﻮدﻣﺎن را ﺑﺎ اﻳﻦ ﻛﺎرﻫـﺎى ﺟـﺎرى ﭘـﺸﺖ ﺟﺒﻬـﻪ
ﺳﺮﮔﺮم ﻧﻤﻰﻛﺮدﻳﻢ. ﺑﻌﺪ از ﮔﺬﺷﺖ ﻳﻚ ﻫﻔﺘﻪ ﻳﺎ ده روز از اﻳﻦ ﺟﺮﻳﺎن، ﺑﻪ ﻫﺮ ﺷﻜﻠﻰ ﻣﻮاﻓﻘﺖ ﻣﺴﺌﻮﻻن را
ﮔﺮﻓﺖ و ﻋﺎزم ﺟﺒﻬﻪ ﺷﺪ و ﺣﻀﻮر ﻓﻌﺎﻟﻰ در اﻣﻮر ﻣﻬﻨﺪﺳﻰﻗﺮارﮔﺎه ﻧﺠﻒ داﺷﺖ.
در 10 اﺳﻔﻨﺪ ﻣﺎه ﺳﺎل 1362 ﺑﺮاى اﻧﺠﺎم ﻳﻚ ﻛﺎر ﺑﺴﻴﺎر ﻣﻬﻢ و ﺑﺴﻴﺎر ﺑﺎ ارزش از ﻧﻈـﺮ ﻧﻈـﺎﻣﻰ، رواﻧـﻪ
ﺟﺒﻬﻪ ﺷﺪ ﻛﻪ آن ﺳﺎﺧﺘﻦﭘﻞ ﺷﻨﺎور ﺑﻮد و ﻣﻰﺗﻮاﻧﺴﺖ ﺟﺎن ﻫﺰاران رزﻣﻨﺪه را ﻧﺠﺎت دﻫـﺪ. اﻳـﻦ ﭘـﻞ در
ﻣﺪت ﺑﻴﺴﺖ روز ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪ. ﺑﻪ رﻏﻢ ﺑﻤﺒﺎرانﻫﺎى زﻳﺎد - ﻛﻪﺗﻌـﺪادى از آنﻫـﺎ ﺷـﻴﻤﻴﺎﻳﻰ ﺑـﻮد و ﺑـﺮاى
ﺟﻠﻮﮔﻴﺮى از ﺳﺎﺧﺖ اﻳﻦﭘﻞ اﻧﺠﺎم ﻣﻰﺷﺪ - اﻳﻦ ﭘﻞ در 26 اﺳﻔﻨﺪ ﻣﺎه ﺳﺎل 1362 ﺑﻪ ﻃﻮل 1382 ﻣﺘـﺮ
از ﻫﻮراﻟﻬﻮﻳﺰه ﺑـﻪﺟﺰﻳـﺮهى ﻣﺠﻨـﻮن ﻛـﺸﻴﺪه ﺷـﺪ. او آن ﻗـﺪر ﻣﺘﻮاﺿـﻊ و ﻓـﺮوﺗﻦ ﺑـﻮد ﻛـﻪ در ﻫﻨﮕـﺎم
ﻓﻴﻠﻤﺒﺮدارى و ﺗﻬﻴﻪى ﮔﺰارش از ﻣﺮاﺳﻢ اﻓﺘﺘﺎح ﭘﻞ، ﺑﻪ اﻫﻮاز رﻓﺖ.
در ﺣﻤﻠﻪى ﻓﺎو - ﻛﻪﭘﻞ ﺧﻴﺒﺮ را ﻣﻰﺳﺎﺧﺘﻨﺪ - ﺑﺎ ﭼﻨـﺪ ﺗـﻦ دﻳﮕـﺮ از ﻣﻬﻨﺪﺳـﻴﻦ ﺑـﻪ وﺳـﻴﻠﻪى ﺑﻤـﺐ
ﺷﻴﻤﻴﺎﻳﻰ، ﺷﻴﻤﻴﺎﻳﻰ ﺷﺪ.
ﺳﻮﺳﻦ ﻛﺎﺷﺎﻧﻰﻓﺮ - ﻫﻤﺴﺮﺷﻬﻴﺪ - ﻣﻰﮔﻮﻳﺪ: ﻣﻦ از ﺷﻴﻤﻴﺎﻳﻰ ﺷﺪن اﻳﺸﺎن اﻃّﻼﻋـﻰ ﻧﺪاﺷـﺘﻢ، ﭼـﻮن
ﭼﻴﺰى ﻧﮕﻔﺘﻪ ﺑﻮدﻧﺪ و ﻓﻘﻂ ﺷﺐﻫﺎ ﺑﺴﻴﺎر ﺳﺮﻓﻪ ﻣﻰﻛﺮدﻧﺪ. وﻗﺘﻰ ﻓﺮزﻧﺪم را ﺑﻪ ﭘﺰﺷﻚ ﺑﺮدم و ﻗﻀﻴﻪ را ﺑـﺎ
دﻛﺘﺮ در ﻣﻴﺎن ﮔﺬاﺷﺘﻢ، دﻛﺘﺮ اﺣﺘﻤﺎل ﺷﻴﻤﻴﺎﻳﻰ ﺷﺪن اﻳﺸﺎن را ﻣﻰداد. ﻣﻦ ﺑﻪ اﻳﺸﺎن ﮔﻔـﺘﻢ: آﻳـﺎ ﺷـﻤﺎ
ﺷﻴﻤﻴﺎﻳﻰ ﺷﺪه اﻳﺪ؟ اﻳﺸﺎن ﺧﻨﺪﻳﺪﻧﺪ و ﮔﻔﺘﻨﺪ: در ﺟﺒﻬﻪ ﻳﻚ رزﻣﻨﺪهاى ﺑﻮد ﻛﻪ ﻣﺎﺳﻚ ﻧﺪاﺷﺖ، ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ
ﺧﺎﻃﺮ ﻣﺎﺳﻜﻢ را ﺑﻪ او دادم و ﺧﻮدم ﻟﺒﺎﺳﻢ را ﺧﻴﺲ ﻛﺮدم و دور دﻫﺎﻧﻢ ﭘﻴﭽﻴﺪم، وﻟﻰ اﺛﺮى ﻧﺪاﺷـﺖ. در
ﻫﻨﮕﺎم ﺧﻮاب ﺑﭽﻪﻫﺎ را از ﺧﻮدﺷﺎن دور ﻣﻰﻛﺮدﻧﺪ ﻛﻪ روى آنﻫﺎ اﺛﺮى ﻧﮕﺬارد.
در ﺳﺎل 1363 در ﺟﺒﻬﻪﻛﺎرﻫﺎى زﻳﺎدى را اﻧﺠﺎم داد؛ از ﺟﻤﻠﻪ: ﺧﺒﺮﮔﻴﺮى و ﺗﻨﻈﻴﻢ ﻛﺎرﻫﺎى ﺳـﺎزﻧﺪﮔﻰ
ﻗﺮارﮔﺎه ﻛﺮﺑﻼ، اردوﮔﺎه ﻣﻨﻄﻘﻪ 10 ﺳﻮﺳﻨﮕﺮد، ﺳﭙﺎه ﺷﻮش، ﭘﺎدﮔﺎن 35 ﻛـﺮﺑﻼ، ﺗﻴـﭗ 21 اﻣـﺎم رﺿـﺎ(ع)،
ﻟﺸﻜﺮﻫﺎى 5 ﻧﺼﺮ، ﻣﻬﻨﺪﺳﻰﺣﻤﺰه، ﺗﻴﭗ 92 زرﻫﻰ، ﻫﻤﺎﻫﻨﮕﻰ ﺑﺎ ﻗﺮارﮔﺎه ﺧﺎﺗﻢ اﻻﻧﺒﻴﺎ(ص) - ﻛـﻪ دﻓﺘـﺮ
ﻣﻬﻨﺪﺳﻰ اﻳﻦ ﻗﺮارﮔﺎه زﻳﺮ ﻧﻈﺮ اﻳﺸﺎن ﻛﺎر ﻣﻰﻛﺮد -، ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻳﻚ ﻣﺤﻞ ﺑﺮاى ﻗﺮارﮔﺎه ﻣﻬﻨﺪﺳﻰ ﺳـﻠﻤﺎن و
ﺷﺮوع ﺑﻪ ﺳﺎﺧﺖ اﻳﻦ ﻗﺮارﮔﺎه، ﻫﻤﺎﻫﻨﮓ ﻛﺮدن ﻛﺎرﻫﺎى ﻣﻬﻨﺪﺳﻰ ﺗﻴﭗ وﻳﮋه ى ﺷﻬﺪا و ﺗﻨﻈـﻴﻢ ﻛﺎرﻫـﺎ ﺑـﺎ
ﺷﻬﻴﺪ ﻣﺤﻤﻮد ﻛﺎوه و ﺗﻬﻴﻪى ﺗﺪارﻛﺎت اﻳﻦ ﺗﻴﭗ ﺑﺮاى ﺷﺮوع ﻋﻤﻠﻴﺎت و ﺳـﺨﻨﺮاﻧﻰ ﺑـﺮاى اﻳـﻦ ﺑـﺮادران،
ﺳﺮﻛﺸﻰ از ﻧﻴﺮوﻫﺎى آﻣﻮزﺷﻰ و ﺗﺨﺮﻳﺐ ﻗﺮارﮔﺎه، ﺳﺮﻛﺸﻰ از ﻛﺎر ﺳﺎﺧﺖ ﺟﺎدهى ﺷﻬﻴﺪ ﻛﺎﺷﻰ ﭘﻮر - ﻛﻪ
اﻳﻦ ﺟﺎده ﺑﺎ ﻫﻤﻜﺎرى اﻳﺸﺎن ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪ -، ﺗﻬﻴﻪى ﭼﻨﺪ ﻛﻤﺮﺷﻜﻦ و ﻛﻤﭙﺮﺳﻰ ﺑﺮاى ﻧﻴـﺮوى ﻣﻬﻨﺪﺳـﻰ،
ﺑﻪ ﻛﺎرﮔﻴﺮى ﻋﺪهى زﻳﺎدى از ﺑﺮادران ﻣﺸﻤﻮل و 42 ﺟﻮﺷﻜﺎر و ﺑﻨّـﺎ و راﻧﻨـﺪه ﺑـﺮاى واﺣـﺪ ﻣﻬﻨﺪﺳـﻰ و
ﺳﭙﺲ ﺗﻘﺴﻴﻢ ﻛﺎر ﺑﻴﻦ اﻳﻦ ﺑﺮادران و ﺻﺤﺒﺖ ﺑﺮاى آنﻫﺎ، ﺷﺮﻛﺖ در ﺟﻠﺴﺎت ﻣﺸﺘﺮك ﺳﭙﺎه و ارﺗﺶ در
ﻗﺮارﮔﺎه ﺧﺎﺗﻢ اﻻﻧﺒﻴﺎ(ص)، ﺷﺮﻛﺖ در ﺳﻤﻴﻨﺎرﻫﺎى ﻓﺮﻣﺎﻧﺪﻫﺎن و ﺗﺒﺎدل ﻧﻈﺮ ﺑﺎ آﻗﺎى ﻣﺤـﺴﻦ رﺿـﺎﻳﻰ، راه
اﻧﺪازى ﺟﻠﺴﺎت ﭘﻰ در ﭘﻰ ﺑﺎ ﻣﺴﺌﻮﻟﻴﻦ ﻗﺮارﮔﺎه ﻧﺠﻒ در ﻣﻮرد راهﻫﺎ و ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻣﺴﺌﻮل ﺑﺮاى ﻗـﺴﻤﺖﻫـﺎى
ﻣﺨﺘﻠﻒ واﺣﺪ ﻣﻬﻨﺪﺳﻰ در ﺟﺒﻬﻪﻫﺎ.
ﻫﻨﮕﺎﻣﻰ ﻛﻪ ﻋﻤﻠﻴﺎت ﻣﻴﻤﻚ، ﻋﺎﺷﻮرا و ﺑﺪر اﻧﺠﺎم ﺷﺪ، ﺗﻬﻴﻪى ﺗﺪارﻛﺎت، آﻣﺎده ﺳﺎزى راهﻫـﺎ و ﺗﻨﻈـﻴﻢ و
ﺗﻘﺴﻴﻢ ﻛﺎر ﺑﻴﻦ ﻧﻴﺮوﻫﺎى واﺣﺪ ﻣﻬﻨﺪﺳﻰ را ﻗﺒﻞ از ﻋﻤﻠﻴﺎت اﻧﺠﺎم داد ﺗﺎ ﻋﻤﻠﻴﺎت ﺑﺎ ﭘﻴﺸﺮﻓﺖ زﻳـﺎدى ﺑـﻪ
ﭘﻴﺮوزى ﺑﺮﺳﺪ. ﺳﺎﺧﺘﻦﺳﻨﮕﺮﻫﺎ، ﭘﻞﻫﺎ، ﺑﻴﻤﺎرﺳﺘﺎنﻫﺎ، راهﻫﺎ و ﻛﺎﻧﺎلﻫﺎى ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪه ى ﺑﺴﻴﺎرى ﺗﻮﺳـﻂ
او ﺑﺎﻋﺚ ﻧﺠﺎت ﺟﺎن ارزﺷﻤﻨﺪ رزﻣﻨﺪﮔﺎن در ﺟﺮﻳﺎن ﻋﻤﻠﻴﺎتﻫﺎ ﮔﺮدﻳﺪ. ﺑﻪ ﻃـﻮر ﻣﺜـﺎل، ﺑﻴﻤﺎرﺳـﺘﺎنﻫـﺎى
ﺑﺘﻨﻰ، ﺗﻬﻴﻪى ﻧﻘﺸﻪ و ﺳﺎﺧﺖ ﺑﻴﻤﺎرﺳﺘﺎنﻫﺎى ﺻﺤﺮاﻳﻰ ﺳﻮﻣﺎر و ﭘﻞ ﺑﺮاى ﻋﻤﻠﻴـﺎت ﺑـﺪر - ﻛـﻪ در ﺳـﺎل
1363ﻣﻮرد ﺑﻬﺮهﺑﺮدارى ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺖ - ﺑﻪ ﺗﻤﺎﻣﻰ ﻣﺪﻳﻮن ﺗﻼش ﺷـﺒﺎﻧﻪ روزى اﻳـﻦ رزﻣﻨـﺪهى اﻳﺜـﺎرﮔﺮ و
ﻓﺪاﻛﺎر اﺳﺖ. او ﺑﺎ اﺑﺘﻜﺎر ﻋﻤﻞ زﻳﺎدش ﺗﻮاﻧﺴﺖ در ﻛﻤﺘﺮﻳﻦ ﻓﺮﺻﺖ ﻣﺸﻜﻼت ﺑﺴﻴﺎرى را از ﺳﺮ راه ﺑﺮدارد.
در دوﻣﻴﻦ روز از ﻋﻤﻠﻴﺎت ﭘﻴﺮوزﻣﻨﺪاﻧﻪى ﺑﺪر، واﺣﺪ ﻣﻬﻨﺪﺳﻰ اﻗﺪام ﺑﻪ ﺳﺎﺧﺖ 4 ﺟـﺎده در ﻣﻨـﺎﻃﻖ آزاد
ﺷﺪه ﻛﺮد ﻛﻪ ﺗﺎ ﺻﺒﺢ اﻳﻦ ﺟﺎدهﻫﺎ ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪ و ﺻﺒﺢ ﺑﻘﻴﻪى ﻋﻤﻠﻴﺎت اداﻣﻪ ﻳﺎﻓﺖ.
اراده، از ﺧﻮدﮔﺬﺷﺘﮕﻰ، ﻓﺪاﻛﺎرى، اﻳﺜﺎر و اﺑﺘﻜﺎر او ﻫﻤﮕﺎن را ﺑﻪ ﺗﻌﺠﺐ وا ﻣـﻰداﺷـﺖ و در ﺗﻤـﺎم ﻣـﺪت
ﻋﻤﻠﻴﺎت در ﺟﻠﻮﺗﺮﻳﻦ ﺧﻂّ ﺟﺒﻬﻪ ﻫﻤﺮاه ﺑﺎ ﺳﺎﺧﺖ ﺟﺎدهﻫﺎ ﭘﻴﺶ ﻣﻰرﻓﺖ. ﺷﺐﻫـﺎ در ﺟﻠـﺴﺎت ﻣـﺸﺘﺮك
ﺳﭙﺎه و ارﺗﺶ، ﻛﺎر واﺣﺪﻣﻬﻨﺪﺳﻰ را ﺑﻪ آنﻫﺎ اﺑﻼغ ﻣﻰﻛﺮد.
ﮔﺎﻫﻰ آن ﻗﺪر ﻛﺎرش را در ﺧﻄﻮط ﺟﻠﻮ اﻧﺠﺎم ﻣﻰداد ﻛﻪ ﺑﺎ ﻋﺮاﻗﻰﻫﺎ روﺑﻪ رو ﻣﻰﺷﺪ و ﺑﺎ ﮔـﺮﻓﺘﻦ اﺳـﻴﺮ
ﺑﻪ ﻣﻘﺮ ﺑﺎز ﻣﻰﮔﺸﺖ.
در آذر ﻣﺎه ﺳﺎل 1364 ﺑﻪ اﻳﺸﺎن ﭘﻴﺸﻨﻬﺎد ﻣﻰﺷﻮد ﻛﻪ ﻣﻌﺎوﻧﺖ اﻣﻼك را در وزارت ﻣﺮﺑﻮﻃـﻪ ﺑﭙـﺬﻳﺮد و
ﺣﺘّﻰ ﺗﺴﻬﻴﻼت ﻻزم ﺑﺮاى اﻧﺘﻘﺎل او ﺑﻪ ﺗﻬﺮان ﻧﻴﺰ اﻧﺠﺎم ﺷﺪ، اﻣﺎﭼﻮن ﻣﻰﺧﻮاﺳﺖ ﻛﺎرش ﻓﻘﻂ در راﺑﻄـﻪ
ﺑﺎ ﺟﺒﻬﻪ و ﻧﺠﺎت ﺟﺎن رزﻣﻨﺪﮔﺎن ﺑﺎﺷﺪ، ﻧﭙﺬﻳﺮﻓﺖ. در ﻧﺨﺴﺖ وزﻳﺮى ﺑﻪ او ﻣﺴﺌﻮﻟﻴﺖ وزارت راه و ﺗﺮاﺑﺮى
و ﻧﻴﺰ ﻣﺴﺌﻮﻟﻴﺖ واﺣﺪ ﻣﻬﻨﺪﺳﻰ اﺳﺘﺎن ﺗﻬﺮان ﭘﻴﺸﻨﻬﺎد ﺷﺪ اﻣﺎ ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ ﻫﺪﻓﺶ ﻧﭙﺬﻳﺮﻓﺖ.
ﺑﻪ دﻧﺒﺎل ﺳﻤﻴﻨﺎرﻫﺎﻳﻰﻛﻪ در ﺗﻬﺮان ﺑﺮاى ﺗﺼﻤﻴﻢﮔﻴﺮى در ﻣﻮرد ﺣﻤﻠﻪى ﻧﻬﺎﻳﻰ ﺑﺎ ﻓﺮﻣﺎﻧـﺪﻫﺎن ﺳـﭙﺎه از
ﺟﻤﻠﻪ ﺑﺮادر ﻣﺤﺴﻦ رﺿﺎﻳﻰ و ﺣﺠﺖ اﻷﺳﻼم ﻫﺎﺷـﻤﻰ رﻓـﺴﻨﺠﺎﻧﻰ داﺷـﺖ، ﺗـﺼﻤﻴﻢ ﮔﺮﻓﺘـﻪ ﺷـﺪ ﺑـﺮاى
ﺣﻤﻼت ﺳﺮﻧﻮﺷﺖ ﺳﺎز، ﻻزم اﺳﺖ ﻫﺮ ﺷﻬﺮ ﻳﻚ ﭘﺎدﮔﺎن داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ ﻛـﻪ اﻳـﻦ ﻛـﺎر اﻧﺠـﺎم ﻣـﻰﭘـﺬﻳﺮد و
ﭘﺎدﮔﺎنﻫﺎ ﻳﻜﻰ ﭘﺲ از دﻳﮕﺮى اﻓﺘﺘﺎح ﻣﻰﺷﻮد و ﻣﻮرد ﺑﻬﺮه ﺑﺮدارى ﻗﺮار ﻣﻰﮔﻴﺮد.
از ﺟﻤﻠﻪ اﻗﺪاﻣﺎت وى در ﺳﺎل 1364، اﻳﺠﺎد دﺑﻴﺮﺳﺘﺎن ﺳﭙﺎه، ﻓﺮﺳﺘﺎدن ﻋﺪهاى از ﮔﺮوه واﺣﺪ ﻣﻬﻨﺪﺳـﻰ
ﺑﻪ ﺟﺒﻬﻪ، ﺻﺤﺒﺖ در ﺳﻤﻴﻨﺎر ﭘﺮﺳﻨﻠﻰ ﻧﻮاﺣﻰ و ﭘﺎﻳﮕﺎهﻫﺎ، ﺷﺮﻛﺖ در ﺳﻤﻴﻨﺎرﻫﺎى آﻣﻮزﺷﻰ -
ﻣﻬﻨﺪﺳﻰ و اﻗﺪام ﺑﺮاى ﺗﺸﻜﻴﻞ داﻧﺸﮕﺎه ﺳﭙﺎه در ﺗﻬﺮان ﺑﻮد.
ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ در ﺳﺎل 1364، ﺑﺮاى ﺷﺮﻛﺖ در ﻋﻤﻠﻴﺎتﻫﺎى ﻇﻔﺮ 1، ﻇﻔﺮ 2، ﻗﺪس، ﻋﻤﻠﻴﺎت ﺑـﺴﻴﺎر اﻓﺘﺨـﺎر
آﻓﺮﻳﻦ واﻟﻔﺠﺮ 8 و واﻟﻔﺠﺮ 9 ﺑﻪ ﺳﺮﻋﺖ ﺧﻮد را ﺑﻪ ﺟﺒﻬﻪ رﺳﺎﻧﺪ. ﻧﻘﺸﻪ ﺑﺮدارى از زﻣﻴﻦ ﻟﺸﻜﺮ 5، ﺷـﺮﻛﺖ
در ﺟﻠـﺴﺎت اردوﮔـﺎه ﺳـﺎزى و ﺳـﺎﺧﺘﻦ ﭼﻨـﺪ اردوﮔـﺎه، ﺷـﺮﻛﺖ در ﺟﻠـﺴﺎت ﻃـﻮﻻﻧﻰ ﻗﺮارﮔـﺎه ﺧـﺎﺗﻢ
اﻻﻧﺒﻴـﺎ(ص)، ﺗـﺸﻜﻴﻞﻧﻴـﺮوى ﻣﻬﻨﺪﺳـﻰ در ﻗﺮارﮔـﺎه ﺳـﻠﻤﺎن و ﺗﻌﻴـﻴﻦ ﻣﺴﺌﻮل ﺑـﺮاى آن، اﻧـﺪﻛﻰ از
ﻓﻌﺎﻟﻴﺖﻫﺎى اﻳﻦ ﻓﺪاﻛﺎر ﺑﻮده اﺳﺖ.
در ﺑﻬﻤﻦ ﻣﺎه 1364 در ﺳﺎﻋﺎت اوﻟﻴﻪى ﻋﻤﻠﻴﺎت ﻓﺎو ﺟﺰﻳﺮه ى اماﻟﺮّﺻﺎص ﺳﻘﻮط ﻛﺮد. ﺷﻬﻴﺪ ﻋﻠـﻰ رﻏـﻢ
آﺗﺶ ﺷﺪﻳﺪ دﺷﻤﻦ، ﺑﻪ اﻳﻦ ﺟﺰﻳﺮه ﻣﻰرود ﺗﺎ از ﻋﻤﻠﻜﺮد ﮔﺮوهﻫﺎﻳﺶ ﺧﺒﺮ ﺑﮕﻴـﺮد. در آن آﺗـﺶ ﺷـﺪﻳﺪ -
ﻛﻪ دﺷﻤﻦ ﻗﺼﺪ ﺣﻤﻠﻪ ﺑﻪﺷﻬﺮ ﻓﺎو را داﺷﺖ - ﺗﺮﻛﺸﻰ ﺑﻪ ﺳﻮى او ﻣﻰآﻳﺪ، ﺑﺎ ﮔﺬاﺷﺘﻦ دﺳﺘﺶ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان
دﻓﺎع ﺑﺮ روى ﺳﺮ، ﺗﺮﻛﺶﺑﻪ دﺳﺖ او ﻣﻰﺧﻮرد و از روى ﺻﻔﺤﻪى ﺳﺎﻋﺘﺶ ﻣﻰﮔﺬارد. ﺑﻼﻓﺎﺻﻠﻪ او را ﺑـﻪ
ﺑﻴﻤﺎرﺳﺘﺎن ﻣﻨﺘﻘﻞ ﻣﻰﻛﻨﻨﺪ و ﺑﺎ ﺗﻌﺠﺐ ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻣﻰﻛﻨﻨﺪ ﻛﻪﺗﺮﻛﺶ از ﺻﻔﺤﻪى زﻳﺮﻳﻦ ﻋﺒـﻮر ﻧﻜـﺮده و
ﺗﻨﻬﺎ ﻳﻚ ﺟﺮاﺣﺖ ﺳﻄﺤﻰﺑﻪ وﺟﻮد آورده اﺳﺖ.
ﺑﻌﺪ از ﭘﺎﻧﺴﻤﺎن دﺳﺘﺶ، ﻣﺠﺪد ﺑﻪ ﺷﻬﺮ ﻓﺎو ﺑﺮﻣﻰﮔﺮدد و ﻛﺎر ﻛﺎﻧﺎل ﻛﺸﻰ را اداﻣﻪ ﻣﻰدﻫـﺪ و ﺑـﺎ ﻟـﺸﻜﺮ
اﻣﺎم ﻋﻠﻰ(ع) ﺑﻪ راﻫﺴﺎزى ﻣﻰﭘﺮدازد.
در 25 دى ﻣﺎه ﺳﺎل 1364 داراى ﻛﺎرت ﺳﻬﻤﻴﻪ اﻣﻀﺎ ﻣﻰﺷﻮد. ﺑـﻪ ﻣﻮﺟـﺐ اﺧـﺬ اﻳـﻦ ﻛـﺎرت، ﻫـﺮ
ﻧﻘﺸﻪى ﺳﺎﺧﺘﻤﺎﻧﻰ را ﻛﻪ اﻳﺸﺎن اﻣﻀﺎ ﻣﻰﻛﺮدﻧﺪ، ﻣﻮرد ﻗﺒﻮل ﺷﻬﺮدارى و ﺗﻤﺎم ادارات و ارﮔـﺎنﻫـﺎ واﻗـﻊ
ﻣﻰﺷﺪ. در اﻳﻦ راﺑﻄﻪﭼﻨﺪﻳﻦ ﺷﺮﻛﺖ ﺧﺼﻮﺻﻰ از او ﺗﻘﺎﺿﺎ ﻣﻰﻛﻨﻨﺪ ﻛﻪ ﻓﻘﻂ ﻧﻘﺸﻪﻫـﺎﻳﻰ را ﻛـﻪ ﺗﻮﺳـﻂ
آنﻫﺎ ﺗﻬﻴﻪ ﻣﻰﺷﻮد اﻣﻀﺎ ﻛﻨﺪ، وﻟﻰ اﻳﺸﺎن ﻗﺒﻮل ﻧﻜﺮدﻧﺪ.
ﺳﺎل 1365 را ﺑﺎ ﺳﻔﺮى ﺑﻪ ﺗﻬﺮان ﺑﺮاى ﺷﺮﻛﺖ در ﺳﻤﻴﻨﺎرﻫﺎى واﺣﺪ ﻣﻬﻨﺪﺳـﻰ - رزﻣـﻰ و ﺷـﺮﻛﺖ در
ﭼﻨﺪﻳﻦ ﺟﻠﺴﻪ آﻏﺎز ﻛﺮد. او ﺣﺘّﻰ ﺗﻌﻄﻴﻼت ﻧﻮروزى را ﻫﻢ ﺟﻬﺖ ﭘﻴﺸﺒﺮد ﻛﺎرش اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻰﻛﺮد.
در اﺑﺘﺪاى ﺳﺎل 1365، ﺻﺒﺢﻫﺎ وﻇﺎﻳﻒ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﺷـﻐﻞ ﻗﺒﻠـﻰاش - ﻛـﻪ ﻣـﺴﺌﻮل واﺣـﺪ ﻣﻬﻨﺪﺳـﻰ 3
ﻣﻨﻄﻘﻪ ﺧﺮاﺳﺎن، ﻣﺎزﻧﺪران و ﺳﻤﻨﺎن ﺑﻮد - اﻧﺠﺎم ﻣـﻰداد و ﺑﻌـﺪ از ﻇﻬﺮﻫـﺎ در دﻓﺘـﺮ ﻣﻬﻨﺪﺳـﻰ اﺳـﺘﺎن
ﺧﺮاﺳﺎن ﻣﺸﻐﻮل ﺑﻪ ﻛﺎر ﺑﻮد.
در اول ﻣﺮداد ﻣﺎه ﺳﺎل 1365 ﺑﻪ ﻃﻮر رﺳﻤﻰ ﻣﺴﺌﻮل ﻧﻈﺎرت دﻓﺘﺮﻣﻬﻨﺪﺳﻰ ﺷﺪ، ﻫﻤﭽﻨـﻴﻦ ﻣﻌﺎوﻧـﺖ
دﻓﺘﺮ ﻣﻬﻨﺪﺳﻰ وزارت ﺟﻨﮓ ﺳﭙﺎه ﭘﺎﺳﺪاران را در اﺳﺘﺎن ﺧﺮاﺳﺎن ﻗﺒﻮل ﻛـﺮد. ﺳـﺎﺧﺘﻦ ﭘﺎدﮔـﺎن ﻗـﺪس،
ﺳﺎﺧﺘﻦ و ﺳﺮﻛﺸﻰ از اردوﮔﺎه اﻣﺎم رﺿﺎ(ع) و ﭘﺎدﮔﺎن و اﻧﺒﺎر وﻛﻴﻞ آﺑـﺎد و زﻣـﻴﻦ ﭼـﺸﻤﻪ ﮔـﻴﻼس را در
راﺑﻄﻪ ﺑﺎ ﻫﻤﻴﻦ ﻣﺴﺌﻮﻟﻴﺘﺶ اﻧﺠﺎم ﻣﻰداد.
اﻳﺸﺎن در ﺟﻠﺴﺎﺗﻰ ﻛﻪﻫﻤﺮاه ﺑﺎ ﻣﺴﺌﻮل دﻓﺘﺮ ﻣﻬﻨﺪﺳﻰ - آﻗﺎىﺣﺒﻴﺒﻰ - ﺗﺸﻜﻴﻞ داد، ﺑﺴﻴﺎرى از ﻣﺴﺎﺋﻞ
ﺷﻬﺮ را ﻣﻮرد ﺑﺮرﺳﻰﻗﺮار داد و ﺑﺴﻴﺎرى از ﻣﺸﻜﻼت را در زﻣﻴﻨﻪى ﻣﺴﻜﻦ ﺣﻞ ﻛﺮد.
او ﻃﺮح ﺻﺮﻓﻪﺟﻮﻳﻰ را اﺑﺪاع ﻧﻤﻮد. اﻳﻦ ﻃﺮح در اﺑﺘﺪاى ﺳﺎل 1364 ﺑﻪ اﺗﻤﺎم رﺳﻴﺪ و ﺑﻪ ﻫﻴـﺄت دوﻟـﺖ
ﺑﺮاى اﺟﺮا واﮔﺬار ﮔﺮدﻳﺪ. ﺑﺎ اﻳﻦ ﻃﺮح ﺑﺴﻴﺎرى از ﺳﺮﻣﺎﻳﻪ دوﻟﺖ در ﺳﻄﺢ ﻛﻞ اﻳﺮان ﺻﺮﻓﻪ ﺟﻮﻳﻰ ﻣﻰﺷﺪ.
او اﻳﻦ ﻃﺮح را ﺗﻘﺪﻳﻢﻫﻴﺄت دوﻟﺖ ﻛﺮد. در ﺳﺎل 1365 اﻳﻦ ﻃﺮح ﺑﻪ ﻣﺮﺣﻠﻪ اﺟﺮا در ﻣﻰآﻳﺪ ﻛﻪ ﻫﺰﻳﻨﻪﻫﺎ
ﺑﻪ ﺣﺪاﻗﻞ ﺧﻮد ﻣﻰرﺳﺪ.
ﺳﻮﺳﻦ ﻛﺎﺷﺎﻧﻰ ﻓﺮ - ﻫﻤﺴﺮﺷﻬﻴﺪ - ﻣﻰﮔﻮﻳﺪ: در 25 آذر ﻣﺎه ﺳﺎل 1365 اﻳﺸﺎن ﺑﻪ ﻣﻦ ﮔﻔﺘﻨـﺪ: ﻣـﻦ
ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ ﺟﺒﻬﻪ ﺑﺮوم، ﭼﻮن ﻋﻤﻠﻴﺎت ﻛﺮﺑﻼى 4 ﻟﻮ رﻓﺘﻪ و ﺑﺮاى ﻛﺮﺑﻼى 5 ﺑﺎﻳﺪ آنﺟﺎ ﺑﺎﺷﻢ. اﻳﺸﺎن ﻫﺮﭼﻪ را
داﺷﺘﻨﺪ ﺗﺤﻮﻳﻞ ﺳﭙﺎه دادﻧﺪ.
ﻫﻨﮕﺎم ﻋﻤﻠﻴﺎت ﻛﺮﺑﻼى 5، او ﭘﺎدﮔﺎن ﻗﺪس را ﺳﺎﺧﺖ و ﺗﺤﻮﻳـﻞ داد. وﻇـﺎﻳﻒﻣـﺴﺌﻮﻟﻴﻦ و ﻣﻬﻨﺪﺳـﻴﻦ
ﺗﺤﺖ ﻓﺮﻣﺎﻧﺪﻫﻰ ﺧﻮﻳﺶ را ﺗﻔﻜﻴﻚ ﻛﺮد و ﺷﺐ ﺗﺎ ﺻﺒﺢ را در ﺧﻂّ ﻣﻘﺪم ﺑﻪ ﺳﺮ ﺑﺮد. ﭘﺲ از ﺧﻮاﻧﺪن ﻧﻤﺎز
ﺷﺐ و ﻧﻤﺎز ﺻﺒﺢ، ﺑﻪﻗﺼﺪ دﻳﺪار از ﻛﺎرﻫﺎى ﺟﻬﺎد ﺳﺎزﻧﺪﮔﻰ در زﻳﺮ آﺗﺶ ﺷﺪﻳﺪ دﺷﻤﻦ ﺑﻪ ﺗﻨﻬﺎﻳﻰ ﺑﻪ راه
ﻣﻰاﻓﺘﺪ. ﻛﻪ ﺑﺎ اﺻﺎﺑﺖﺑﻤﺐﻫﺎى ﺧﻮﺷﻪاى ﺑﻪ ﻣﺎﺷﻴﻦ، ﺑﻪ درﺟﻪ رﻓﻴﻊ ﺷﻬﺎدت ﻧﺎﻳﻞ ﻣﻰﮔﺮدد.
ﺣﻤﻴﺪرﺿﺎ ﺷﺮﻳﻒ اﻟﺤﺴﻴﻨﻰ در 21 دى ﻣﺎه ﺳﺎل 1365 در ﻋﻤﻠﻴﺎت ﻛﺮﺑﻼى 5 ﺑﺮ اﺛﺮ اﺻﺎﺑﺖﺗﺮﻛﺶ، ﺑﻪ
دﻋﻮت ﺣﻖ ﻟﺒﻴﻚ ﮔﻔﺖ. ﭘﻴﻜﺮ ﻣﻄﻬﺮش را در ﺑﻬﺸﺖ رﺿﺎ(ع) ﻣﺸﻬﺪ ﺑﻪ ﺧﺎك ﺳﭙﺮدﻧﺪ.
اﺑﺘﺪا ﺧﺒﺮ ﻣﻔﻘﻮد ﺷﺪن را ﺑﻪ ﺧﺎﻧﻮادهاش ﻣﻰدﻫﻨﺪ. واﺣﺪ ﻣﻬﻨﺪﺳﻰ ﻗﺮارﮔﺎه ﺧـﺎﺗﻢ ﺗـﻼش ﮔـﺴﺘﺮدهاى را
ﺑﺮاى ﺷﻨﺎﺳﺎﻳﻰ اﻳﺸﺎن اﻧﺠﺎم ﻣﻰدﻫﺪ و ﺣﺪود ﻳﻚ ﻣﺎه ﻃﻮل ﻣﻰﻛﺸﺪ ﺗﺎ ﺟﻨﺎزه ﺷﻨﺎﺳﺎﻳﻰ ﻣﻰﺷﻮد.
ﺑﺪﻧﺸﺎن ﻛﺎﻣﻼً ﺳﻮﺧﺘﻪﺑﻮد و ﺗﻨﻬﺎ از روى اﻧﮕـﺸﺘﺮ ﻓﻴـﺮوزهاى ﻛـﻪ در دﺳـﺖ ﺧـﻮد داﺷـﺘﻨﺪ، اﻳـﺸﺎن را
ﺷﻨﺎﺧﺘﻨﺪ.
در ﻣﻌﺮاج ﺷﻬﺪا، ﭘﺪر ﺷﻬﻴﺪ ﺑﻌﺪ از اﻃﻤﻴﻨﺎن از ﻫﻮﻳﺖ ﺷﻬﻴﺪ دﺳﺖﻫﺎى ﺧﻮد را ﺑﻪ ﺳـﻮى آﺳـﻤﺎن ﺑﻠﻨـﺪ
ﻣﻰﻛﻨﺪ و ﻣﻰﮔﻮﻳﺪ: ﺧﺪاﻳﺎ، ﺗﻮ را ﺷﻜﺮ ﻛﻪ او را دوﺑﺎره ﺑﻪ ﻣﻦ ﺑﺎزﮔﺮداﻧﺪى و ﻣﻦ اﻳﻨﻚ او را ﺑﻪ ﺗـﻮ ﻫﺪﻳـﻪ
ﻣﻰﻛﻨﻢ، از ﻣﻦ ﺑﭙﺬﻳﺮ.
ﺷﻬﻴﺪ در وﺻﻴﺖﻧﺎﻣﻪى ﺧﻮد ﻣﻰﮔﻮﻳﺪ: ﭘﺪر و ﻣﺎدر ﻋﺰﻳﺰم، ﻗﺮار ﮔـﺮﻓﺘﻦ در ﺻـﺮاط ﻣـﺴﺘﻘﻴﻢ را ﻋﻤـﺪه
ﺗﻼش ﺷﻤﺎ و داﻣﻦ ﭘﺮﻣﻬﺮﺗﺎن ﻣﻰداﻧﻢ. از ﺑﺎﺑﺖ زﺣﻤﺎﺗﻰ ﻛﻪ ﺑﺮاﻳﻢ ﻛﺸﻴﺪهاﻳﺪ، ﺗﺸﻜّﺮ ﻣﻰﻛﻨﻢ. و اﻣﻴـﺪوارم
ﻣﺮا ﻣﻮرد ﻋﻔﻮ ﺧﻮد ﻗﺮار دﻫﻴﺪ. ﻫﻤﺴﺮم، از اﻳﻦ ﺑﻪ ﺑﻌﺪ ﺗﻮ در اﻣﺘﺤﺎن ﺳﺨﺘﻰ ﻫﺴﺘﻰ ﻛﻪ ﺻـﺒﺮ، ﻣﻘﺎوﻣـﺖ،
اﻋﺘﻘﺎد ﻛﺎﻣﻞ ﺑﻪ ﺧﺪا، ﭘﻴﺎﻣﺒﺮ(ص)، اﻣﺎﻣﺎن(ع) و ﺧﻤﻴﻨﻰﻛﺒﻴﺮ ﻣﻰﺗﻮاﻧﺪ ﺗﻮ را ﺑﻪ ﺑﻬﺸﺖ ﺑﺮﻳﻦ ﻫﺪاﻳﺖ ﻛﻨـﺪ.
ﭘﺴﺮم، ﻣﺤﻤﺪ، ﺑﻰﻋﻠّﺖ ﻧﺎم ﺗﻮ را ﻣﺤﻤﺪ اﻧﺘﺨﺎب ﻧﻜﺮدهام، ﺗﻮ اﻫﺪاﻳﻰ ﻫـﺴﺘﻰ. اﻣﻴـﺪوارم در راه اﺳـﻼم آن
ﻗﺪر ﻓﺪاﻛﺎرى ﻛﻨﻰ ﻛﻪﭘﻴﺎﻣﺒﺮ(ص) از ﺗﻮ ﺧﺸﻨﻮد ﺷﻮﻧﺪ. ﻛﻪ رﺿﺎﻳﺖ او رﺿﺎﻳﺖ ﺧﺪاﺳﺖ. ﺧﻮاﻫﺮان ﻋﺰﻳﺰم،
در ﺗﺮﺑﻴﺖ ﻓﺮزﻧﺪاﻧﺘﺎن ﻫﺮﭼﻪ ﻣﻰﺗﻮاﻧﻴﺪ ﺗﻼش ﻛﻨﻴﺪ؛ ﭼﻮن آنﻫﺎﻣﺎدران و ﭘﺪران ﻓﺮداى ﺟﺎﻣﻌﻪ ﻫﺴﺘﻨﺪ.