شهید جواد جامی

 

ﺟﻮاد ﺟﺎﻣﻰ ﺧﺮاﺳﺎﻧﻰ - ﺳﻮ‪ﻣﻴﻦ ﻓﺮزﻧﺪ ﻣﺤﻤ‪ﺪﻋﻠﻰ و ﻣﺮﻳﻢ - در ﺗﺎرﻳﺦ ﺑﻴﺴﺖ و ﺷﺸﻢ ﺧﺮداد ﻣﺎه 1339

 

‫در ﺷﻬﺮ ﻣﻘﺪ‪س ﻣﺸﻬﺪ ﺑﻪ دﻧﻴﺎ آﻣﺪ.

 

‫دوره اﺑﺘﺪاﻳﻰ را در ﻣﺪرﺳﻪ دﻛﺘﺮ ﻋﻠﻰ ﺷﻬﺮﺳﺘﺎﻧﻰ - واﻗﻊ در ﻣﻨﻄﻘﻪ آب و ﺑﺮق - ﺳﭙﺮى ﻛﺮد. ﺑـﻪ درس

 

‫ﺑﺴﻴﺎر ﻋﻼﻗﻪ داﺷﺖ و ﺗﻜﺎﻟﻴﻔﺶ را ﺑﻪ ﺧﻮﺑﻰ اﻧﺠﺎم ﻣﻰداد و از ﻫﻤﺎن ﻛﻮدﻛﻰ ﻓﻌ‪ﺎل و ﭘﺮ ﺟﻨـﺐ و ﺟـﻮش

 

‫ﺑﻮد، اﻣ‪ﺎ از ﺣﺪ‪ اﻋﺘﺪال ﺧﺎرج ﻧﻤﻰﺷـﺪ. اﺧﻼﻗـﺶ ﺧـﻮب ﺑـﻮد و ﺑـﻪ واﻟـﺪﻳﻦ اﺣﺘـﺮام ﻣـﻰﮔﺬاﺷـﺖ. دوره

 

‫راﻫﻨﻤﺎﻳﻰ را در ﻫﻤﺎن ﻣﺪرﺳﻪ ﺑﻪ ﭘﺎﻳﺎن ﺑﺮد و ﺳﭙﺲ وارد دﺑﻴﺮﺳﺘﺎن آﻗﺎ ﻣـﺼﻄﻔﻰ ﺧﻤﻴﻨـﻰ ﺷـﺪ. از اﻳـﻦ

 

‫زﻣﺎن ﻓﻌﺎﻟﻴﺘﻬﺎى اﺟﺘﻤﺎﻋﻰ او ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺷﺪ و ﻏﻴﺮ از درس، ﺗﻤﺎم ﻓﻜﺮش اﻧﻘﻼب ﺑﻮد.

 

‫در راﻫﭙﻴﻤﺎﻳﻴﻬﺎ وﺗﻈﺎﻫﺮات ﺷﺮﻛﺖ ﻣﻰﻛﺮد و در ﭘﺨﺶ اﻋﻼﻣﻴﻪﻫﺎى ﺣﻀﺮت اﻣﺎم(ره) ﻧﻘﺶ ﻓﻌ‪ﺎل داﺷﺖ.

 

‫ﭘﺪرش درﺑﺎره ﻓﻌﺎﻟﻴﺘﻬﺎى او ﻣﻰﮔﻮﻳﺪ: در دوره دﺑﻴﺮﺳﺘﺎن ﭼﻨﺪ ﻧﻔﺮ ﺑﻪ ﻣﺎ ﮔﻔﺘﻨﺪ: ﺑﻪ ﺟﻮاد ﺗﺬﻛّﺮ ﺑﺪﻫﻴﺪ از

 

‫ﻛﺎرﻫﺎى اﻧﻘﻼﺑﻰ دﺳﺖﺑﺮدارد، ﭼﻮن ﺗﺼﻤﻴﻢ دارﻧﺪ او را ﻛﺘﻚ ﺑﺰﻧﻨﺪ. ﻣﺎ ﻫﻢ ﮔﻔﺘـﻴﻢ: او راه ﺧـﻮدش را ﺑـﺎ

 

‫ﺗﻤﺎم ﻋﻮاﻗﺒﺶ اﻧﺘﺨﺎب ﻛﺮده اﺳﺖ.

 

‫ﺟﻨﺒﻪ ﻣﺬﻫﺒﻰ او ﺑﺴﻴﺎر ﻗﻮى ﺑﻮد. در ﻧﻤﺎز ﺟﻤﻌﻪ و ﺟﻤﺎﻋﺖ ﺷﺮﻛﺖ ﻣـﻰﻛـﺮد. ﻫﻤـﻴﻦ ﻛـﻪ اذان ﻇﻬـﺮ را

 

‫ﻣﻰﮔﻔﺘﻨﺪ، او‪ل ﻧﻤﺎز را ﺑﻪ ﺟﻤﺎﻋﺖ ﻣﻰﺧﻮاﻧﺪ و ﺑﻌﺪ ﺑـﺮاى ﻧﺎﻫـﺎر ﻣـﻰآﻣـﺪ. ﻣـﺴﺎﻳﻞ ﻣـﺬﻫﺒﻰ را ﺳﺮﺳـﺮى

 

‫ﻧﻤﻰﮔﺮﻓﺖ ﺑﻠﻜﻪ ﭘﻴﮕﻴﺮى ﻣﻰﻛﺮد و ﻧﻈﺮ ﻋﻠﻤﺎ را ﺟﻮﻳﺎ ﻣﻰﺷﺪ. ﻛﺘﺎﺑﻬﺎى ﺷﻬﻴﺪ ﻣﻄﻬﺮى و ﺷﻬﻴﺪ دﺳﺘﻐﻴﺐ

 

را زﻳﺎد ﻣﻰﺧﻮاﻧﺪ.

 

‫ﺑﻌﺪ از ﭘﻴﺮوزى اﻧﻘﻼب اﺳﻼﻣﻰ و ﺑﺎ ﺗﺸﻜﻴﻞ ﺳﭙﺎه ﭘﺎﺳﺪاران ﻋﻀﻮ ﺳﭙﺎه ﺷـﺪ. ﺑـﺎ ﺷـﺮوع ﺟﻨـﮓ ﺗـﺼﻤﻴﻢ

 

‫ﮔﺮﻓﺖ ﺑﻪ ﺟﺒﻬﻪ ﺑﺮود. ﭘﺪرش در اﻳﻦ ﺑﺎره ﻣﻰﮔﻮﻳﺪ: ﭘﻴﻮﺳﺘﻪ ﺗﻘﺎﺿﺎ ﻣﻰﻛﺮد ﺑﻪ ﺟﺒﻬﻪ ﺑﺮود، اﻣ‪ـﺎ ﻣـﻦ از او

 

‫ﻣﻰﺧﻮاﺳﺘﻢ ﻛﻪ او‪ل دﻳﭙﻠﻤﺶ را ﺑﮕﻴﺮد. ﺳﺮاﻧﺠﺎم ﻳﻚ ﺷﺐ ﺟﻮاد ﺑﺎ ﻟﺐ ﺧﻨﺪان و ﺑﺎ ﺟﻌﺒـﻪ ﺷـﻴﺮﻳﻨﻰ وارد

 

‫اﺗﺎق ﺷﺪ و ﮔﻔﺖ: ﺷﻴﺮﻳﻨﻰ دﻳﭙﻠﻢ را آورده ام. ﻣﻦ ﻧﻴﺰ ﻫﻤﺎن ﺟﺎ اﺟﺎزه رﻓﺘﻦ را ﺑـﻪ او دادم.او ﺑـﻪ ﻫﻤـﺮاه

 

‫ﺗﻴﭗ 21 اﻣﺎم رﺿﺎ(ع) ﻋﺎزم ﺟﺒﻬﻪ ﺷﺪ. در ﻣﺪ‪ت ﺣﻀﻮر در ﺟﺒﻬﻪ، ﭼﻬﺎر ﺑﺎر ﻣﺠﺮوح ﺷﺪ و ﺣﺘﻰ ﺗﺎ ﻫﻨﮕﺎم

 

‫ﺷﻬﺎدت ﺗﺮﻛﺶ در ﺑﺪﻧﺶ وﺟﻮد داﺷﺖ.

 

‫ﺑﺰرگﺗﺮﻳﻦ آرزوﻳﺶ ﺷﻬﺎدت ﺑﻮد. ﻳﻜﻰ از دوﺳﺘﺎﻧﺶ - ﻛﻪ روﺿﻪﺧﻮان و ﻣﺪ‪اح اﻫﻞ ﺑﻴﺖ اﺳﺖ - در اﻳﻦ

 

 ﺑﺎره ﻣﻰﮔﻮﻳﺪ: ﭼﻨﺪ ﺑﺎر ﻧﺰد ﻣﻦ آﻣﺪ و ﮔﻔﺖ: آرزوى ﺷﻬﺎدت دارم، ﺑﺮاﻳﻢ دﻋﺎ ﻛﻨﻴﺪ.

 

‫ﻣﺪ‪ﺗﻰ ﻛﻪ از ﺣﻀﻮر او در ﺟﺒﻬﻪ ﮔﺬﺷﺖ، در 23 ﺗﻴﺮ 1362 ﺑﺎﺧﺎﻧﻢ ﻓﺎﻃﻤﻪ زﻧﺠـﺎنﻃﻠـﺐ ازدواج ﻛـﺮد و

 

‫ﭘﺲ از ﻣﺪ‪ﺗﻰ ﺑﺎ ﻫﻤﺴﺮش ﺑﻪ ﺟﺒﻬﻪ ﺑﺎزﮔﺸﺖ. ﺧﻮدش در ﺟﺒﻬـﻪ و ﻫﻤـﺴﺮش در ﭘـﺸﺖ ﺟﺒﻬـﻪ ﻓﻌ‪ﺎﻟﻴ‪ـﺖ

 

ﻣﻰﻛﺮد.

 

‫ﻫﻤﺴﺮش درﺑﺎره او ﻣﻰﮔﻮﻳﺪ: در راﺑﻄﻪ ﺑﺎ اﺟﺮاى ﻓﺮﻳﻀﻪ ﻧﻤﺎز و راز و ﻧﻴﺎز ﺑﺎ ﺧﺪا ﺑﺴﻴﺎر ﻣﻤﺘﺎز ﺑﻮد. ﻳـﻚ

 

‫ﺑﺎر ﻧﻴﻤﻪ ﺷﺐ ﻛﻪ از ﺧﻮاب ﺑﻴﺪار ﺷﺪم، او را در ﺣﺎل راز و ﻧﻴﺎز ﺑﺎ ﺧﺪا دﻳﺪم، آن ﭼﻨﺎن ﮔﺮﻳﻪ ﻣـﻰﻛـﺮد و

 

ﻧﻤﺎز ﻣﻰﺧﻮاﻧﺪ ﻛﻪ ﺗﺎﻛﻨﻮن آن ﺻﺤﻨﻪ را از ﻳﺎد ﻧﺒﺮده ام.

 

‫ﻫﻤﺮزﻣﺶ درﺑﺎره او ﻣﻰﮔﻮﻳﺪ: در ﻛﺎرﻫﺎ ﻣﺸﻮرت ﻣﻰﻛﺮد. ﺷﺠﺎع، ﺻﺒﻮر و ﻗﺎﻧﻊ ﺑـﻮد و اﻣـﺮ ﺑـﻪ ﻣﻌـﺮوف

 

‫ﻣﻰﻛﺮد. در ﻋﻤﻠﻴﺎﺗﻰ از ﻃﺮف ارﺗﺶ آﻣﺪﻧﺪ و ﻧﻴﺮو ﺧﻮاﺳﺘﻨﺪ، او ﻛﻪ ﻓﺮﻣﺎﻧﺪه ﺑﻮد ﭼﻨﺪ ﻧﻴﺮو داد وﻟـﻰ آﻧﻬـﺎ

 

‫آﻣﺪﻧﺪ و ﮔﻔﺘﻨﺪ: ﻧﻤﻰﺷﻮد ﻗﻠّﻪ را ﻓﺘﺢ ﻛﺮد. ﺟﻮاد از اﻳﻦ ﺑﺮﺧﻮرد ﻧﺎراﺣﺖ ﺷﺪ، ﺧﻮدش ﺑﺎ ﻧﻴﺮوﻫﺎﻳﺶ رﻓـﺖ

 

 و ﻗﻠّﻪ را ﻓﺘﺢ ﻛﺮد.

 

‫ﻫﻤﺮزم دﻳﮕﺮش - ﻣﺤﻤﺪﻛﺎﻣﻜﺎر - درﺑﺎره او ﻣﻰﮔﻮﻳﺪ: ﻣﺪ‪ﺗﻰ در ﻃﺮح و ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﺗﻴﭗ اﻣﺎم رﺿﺎ(ع) ﺑﻮد و

 

‫ﺑﻌﺪ ﻓﺮﻣﺎﻧﺪه ﮔﺮدان ﻓﻠﻖ ﺷﺪ، اﻣ‪ﺎ ﻫﻤﻴﺸﻪ ﻓﻘﻂ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻳﻚ رزﻣﻨﺪه ﻋﺎدى و ﺑﻨﺎ ﺑﻪ اﻧﺠﺎم وﻇﻴﻔـﻪ ﻋﻤـﻞ

 

‫ﻣﻰﻛﺮد. ﺑﺎ او در ﻳﻜﻰ از ﺟﺒﻬﻪﻫﺎ ﺑﻮدﻳﻢ ﻛﻪ ﺟﻮاد راﻧﻨﺪه ﻣﺎﺷﻴﻦ ﺑﻮد و ﻣﻦ ﻛﻨﺎرش ﻧﺸـﺴﺘﻪ ﺑـﻮدم ﺗـﺎ درِ

 

‫ﭘﺎدﮔﺎن آﻣﺪﻳﻢ، اﻣ‪ﺎ ﻫﻤﻴﻦ ﻛﻪ ﺧﻮاﺳﺘﻴﻢ از ﭘﺎدﮔﺎن ﺧﺎرج ﺷﻮﻳﻢ ﺟﻮاد ﮔﻔﺖ: ﺷﻤﺎﭘـﺸﺖ ﻓﺮﻣـﺎن ﺑﻨـﺸﻴﻦ،

 

ﭼﻮن ﻣﻦ ﮔﻮاﻫﻰ ﻧﺎﻣﻪ ﻧﺪارم. در ﺟﺒﻬﻪ اﺟﺎزه راﻧﻨﺪﮔﻰ داده اﻧﺪ، اﻣ‪ﺎ اﻳﻨﺠﺎ ﭘﺸﺖ ﺟﺒﻬﻪ اﺳﺖ.

 

‫ﭘﺪرش درﺑﺎره ﺗﻮاﺿﻊ او ﻣﻰﮔﻮﻳﺪ: اﮔﺮ در ﻣﺠﻠﺴﻰ وارد ﻣﻰﺷﺪ ﺑﻼﻓﺎﺻﻠﻪ در ﭘﺎﻳﻴﻦ ﻣﺠﻠﺲ ﻣـﻰﻧﺸـﺴﺖ

 

‫ﻛﻪ ﻛﺴﻰ ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ او از ﺟﺎ ﺑﻠﻨﺪ ﻧﺸﻮد.

 

‫آﺧﺮﻳﻦ ﺑﺎر ﻛﻪ ﻣﻰﺧﻮاﺳﺖﺑﻪ ﺟﺒﻬﻪ ﺑﺮود ﺑﻪ ﻫﻤﺴﺮش ﮔﻔﺖ: ﺑﺮاﻳﻢ دﻋﺎ ﻛﻨﻴﺪ ﻛﻪ اﻳﻦ ﺑﺎر ﺑـﺎ دﺳـﺖ ﭘ‪ـﺮ

 

‫ﺑﺮﮔﺮدم. ﻫﻤﺴﺮش ﻣﻰﮔﻮﻳﺪ: ﻣﻦ ﻛﻪ ﻣﻰداﻧﺴﺘﻢ ﻣﻨﻈﻮر وى ﺷﻬﺎدت اﺳﺖ ﺑﻪ ﮔﺮﻳﻪ اﻓﺘﺎدم، اﻣ‪ـﺎ ﺑﻌـﺪ از

 

‫اﻳﻨﻜﻪ آراﻣﻢ ﻛﺮد ﺑﻪ او ﮔﻔﺘﻢ: ﺑﺮاى ﺷﻤﺎ آرزوى ﺳﻌﺎدت دارم و از ﺷﻤﺎ ﻣﻰﺧﻮاﻫﻢ از ﺷﻔﺎﻋﺖ ﻣﻦ ﻓﺮاﻣﻮش

 

 ‫ﻧﻜﻨﻰ.

 

‫ﺟﻮاد ﺟﺎﻣﻰ ﺧﺮاﺳﺎﻧﻰﺳﺮاﻧﺠﺎم در 23 اﺳﻔﻨﺪ 1363، در ﺟﺰﻳﺮه ﻣﺠﻨﻮن، ﻫﻨﮕﺎم ﻋﻤﻠﻴ‪ﺎت ﺑـﺪر و ﺑـﺮ اﺛـﺮ

 

‫اﺻﺎﺑﺖ ﺗﺮﻛﺶ ﺑﻪ دﺳﺖ و ﺻﻮرت ﺑﻪ ﺷﻬﺎدت رﺳﻴﺪ و ﭘﻴﻜﺮ ﭘﻜﺶ ﭘﺲ از ﺗﺸﻴﻴﻊ ﺑﺎ ﺷﻜﻮه ﺑﺮدوش ﻣـﺮدم

 

‫ﻣﺸﻬﺪ، در ﺻﺤﻦ ﻣﻄﻬ‪ﺮ اﻣﺎم ﻫﺸﺘﻢ(ع) ﺑﻪ ﺧﺎك ﺳﭙﺮده ﺷﺪ.

 

‫ﭼﻨﺪ روز ﭘﺲ از ﺷﻬﺎدﺗﺶ، ﻳﻜﻰ از اﻗﻮام ﺧﻮاب ﻣـﻰﺑﻴﻨـﺪ ﺟـﻮاد و اﻛﺜـﺮ ﺷـﻬﺪاى ﻫﻤـﺮزﻣﺶ در ﻧﻤـﺎز

 

‫ﻫﺴﺘﻨﺪ، ﻣﻰﮔﻮﻳﺪ: ﻣﮕﺮﺷﻤﺎ ﺷﻬﻴﺪ ﻧﺸﺪه اﻳﺪ؟ و آﻧﻬﺎ ﺟﻮاب ﻣﻰدﻫﻨـﺪ: ﻣﮕـﺮ ﻧـﺸﻨﻴﺪه اﻳـﺪ ﻛـﻪ ﺷـﻬﺪا

 

‫زﻧﺪه اﻧﺪ؟ ﺳﭙﺲ ﺑﻪ آﻧﻬﺎﻣﻰﮔﻮﻳﺪ: آﻳﺎ ﺷﻬﻴﺪان ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ زﺣﻤﺎﺗﻰ ﻛﻪ ﻛﺸﻴﺪه اﻧﺪ، ﻣﻘﺎﻣﻰ ﻫـﻢ دارﻧـﺪ؟

 

‫ﻣﻰﮔﻮﻳﻨﺪ: ﻣﮕﺮ ﻣﻰﺷﻮد ﻧﺪاﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ؟ ﻣﻰﭘﺮﺳﺪ: ﻣـﺜﻼً در ﺑـﻴﻦ ﺷـﻤﺎ ﻛـﺪام ﻳـﻚ ﻣﻘﺎﻣﺘـﺎن ﺑـﺎﻻﺗﺮ

 

‫اﺳﺖ؟ آﻧﻬﺎ ﺑﻪ ﻃﺮف ﺟﻮاد اﺷﺎره ﻣﻰﻛﻨﻨﺪ.

 

‫ﺗﻨﻬﺎ ﻓﺮزﻧﺪش زﻳﻨﺐ در 11 اردﻳﺒﻬﺸﺖ 1364- ﭘﻨﺠﺎه روز ﭘﺲ از ﺷﻬﺎدت ﭘﺪر ﻣﺘﻮﻟﺪ ﺷﺪ.

 

‫{در ﻓﺮازﻫﺎﻳﻰ از وﺻﻴ‪ﺖﻧﺎﻣﻪ ﺷﻬﻴﺪ آﻣﺪه اﺳﺖ: ﺑﺮادران و ﺧﻮاﻫﺮان، اﻣـﺮوز اﺳـﻼم در ﻟﺤﻈـﻪ ﺧﺎﺻـﻰ از

 

‫ﺗﺎرﻳﺦ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ. ﺗﻤﺎﻣﻰ اﺳﻼم در ﻣﻘﺎﺑﻞ ﺗﻤﺎﻣﻰ ﻛﻔﺮ اﺳﺖ و ﺧﺪاوﻧﺪ ﻣﺘﻌﺎل ﺣﺠ‪ﺘﺶ را ﺑﺮ ﻣﺎ ﺗﻤﺎم

 

‫ﻛﺮده اﺳﺖ. ﺧﻮن ﺷﻬﺪا دﻳﮕﺮ ﻧﻘﻄﻪ اﺑﻬﺎم و ﺗﺮدﻳﺪى ﺑﺮاى ﻣﺎ ﺑﺎﻗﻰ ﻧﮕﺬارده اﺳﺖ. اﮔﺮ ﺧـﺪاى ﻧـﺎﻛﺮده در

 

‫اﻧﺠﺎم ﻣﺴﺌﻮﻟﻴﺘﻬﺎﻳﻤﺎن ﻛﻪ اداﻣﻪ دادن راه ﺷﻬﺪا، ﻛﻪ ﺣﻔﻆ اﺳﻼم و دادن آن ﺑﻪ ﺻﺎﺣﺐ اﺻﻠﻰاش - اﻣـﺎم

 

زﻣﺎن(ﻋﺞاﻟﻠّﻪ) - اﺳﺖ ﻛﻮﺗﺎﻫﻰ ﻛﻨﻴﻢ. در ﻗﻴﺎﻣﺖ ﺟﻠﻮى ﻣﺎ را ﺧﻮاﻫﻨﺪ ﮔﺮﻓﺖ.}